...

Poznosrednjovekovna pređica sa lokaliteta Hinga



Na lokalitetu Hinga u Nosi 1948. i 1949. godine sprovedena su arheološka istraživanja 132 poznosrednjovekovna groba. Zanimljive nalaze čine pređice zapadnog porekla koje su izvorno imale funkciju broša. Na teritoriji Karpatskog basena ovi broševi su izgleda imali drugačiju funkciju pa su na grobljima pronalaženi u predelu struka što ukazuje da su činile deo pojasa. Takav je slučaj i sa nalazom iz groba 54 (A.2.89) sa lokaliteta Hinga.

Kružna prstenasta pređica/broš sa plastičnom unutrašnjom i spoljašnjom ivicom nosi natpis +HILF+MARIA+MER+T (Ti mi pomozi Marijo!) ispisan gotičkom majuskulom. Natpis je nakon slova T prekinut otvorom za iglu. Prečnik pređice je 3 cm i težina iznosi 4 g.

Usled drugačije funkcije ovih predmeta i arheološkog konteksta na teritoriji nekadašnje Ugarske kraljevine, istraživači ih dovode u vezu sa pokrštavanjem Kumana i Jaziga. Smatra se da su ih njihove žene stavljale na pojas umesto nekadašnjih amuleta. S obzirom na jezik natpisa, ovi su se broševi/pređice širili posredstvom nemačkih crkvenih redova u drugoj polovini 14. veka.

Neda Dimovski
viši kustos, arheolog